Współczesny patriotyzm

Należy to jednak robić z zawieszonym w powietrzu pytaniem, czy jeśli ktoś nie określa siebie patriotą, powinien być odbierany przez nas za postać negatywną. Przede wszystkim jednak odpowiedzmy sobie na pytanie, czym jest tzw. współczesny patriotyzm, czyli patriotyzm w czasie (póki co) pokoju.

Narodowcy

Jeśli będziemy szukać grupy osób, która będzie nazywała siebie patriotami, będą to z pewnością narodowcy. Czy jednak patriotą nazwiemy tego, dla kogo ta postawa wiąże się przede wszystkim z negatywnymi uczuciami, takimi jak strach i nienawiść wobec każdego, kto nie jest białym Polakiem i heteroseksualnym katolikiem, a np. świętowanie niepodległości polega głównie na wykrzykiwaniu haseł obrażających innych? Czy patriotą można nazwać kogoś, kto obchodząc odzyskanie przez Polskę niepodległości niszczy Warszawę mając na sobie symbole Polski Walczącej i Powstania Warszawskiego, a kiedy przemawia prawdziwy powstaniec, próbuje go zagłuszyć? Z pewnością nie. Czy mamy pewność, że ludzie głoszący hasła Polska dla Polaków lub Precz z żydostwem obronią nasz kraj, kiedy to będzie potrzebne lub w ogóle staną do walki w sposób inny, niż kopiąc na ulicy homoseksualistę?

fot. Marek Piwnicki, CC0

Obywatele

Patriotyzm w czasie pokoju lubi ciszę. Żeby być patriotą nie trzeba wszystkim krzyczeć tego do ucha. Wystarczy płacić podatki, nie wywozić śmieci do lasu, dbać o środowisko, żeby nasze dzieci i wnuki żyły w jak najlepszym otoczeniu. Wystarczy pomóc komuś z sąsiedztwa, kto jest stary lub schorowany, nie jeździć po spożyciu, interesować się lokalną społecznością i być jej aktywnym uczestnikiem. Patriotyzm to robienie zakupów w polskich sklepach i warzywniakach w sąsiedztwie. Biorąc pod uwagę aktulną sytuację za naszą wschodnią granicą, patriotyzmem jest też pomaganie Ukraińcom, również w Polsce, ponieważ niepodległa Ukraina to większe bezpieczeństwo dla Polski, niż tak długa granica z Rosją, a dobrze czujący się w Polsce Ukraińcy, to wyższe morale ich rodzin i znajomych, którzy walczą na Ukrainie. Patriotyzm to wreszcie wiara w to, że tymi drobnymi postawami, które wskazałem, coś się uda zmienić, że po prostu warto to robić.

Patrioci

Definicji postawy patriotycznej jest oczywiście wiele, ale we wszystkich z nich możemy znaleźć stwierdzenie, że patriotyzm to stawianie dobra ojczyzny (nie narodu!) ponad dobro osobiste. Można się z taką definicją zgadzać lub nie, ale trzeba ją przyjąć, bo taka właśnie jest. Osoby, dla których ważniejsza jest nienawiść niż miłość, powinny pamiętać, że chodzi o dobro ojczyzny, nawet wielokulturowej, wielowyznaniowej i wielobarwnej, a nie o naród. Ci z kolei, którzy nie czują w sobie wystarczającej odwagi i wiedzą, że w razie wojny nie poszliby na front lub ci, którzy by tego nie zrobili, bo po prostu nie czują się z ojczyzną związani bardziej, niż np. z rodziną i w takiej chwili woleliby (i mieliby możliwość) ucieczki za granicę, również mogą w czasie pokoju wykazywać patriotyczną postawę – nie szkodząc mu mazaniem po murach, wyrzucaniem śmieci, gdzie popadnie, nie łamiąc młodych drzew i płacąc podatki. Skandowanie haseł, zwłaszcza nawołujących do nienawiści, jest zaprzeczeniem postawy patriotycznej.